Вечарам 24 снежня католікі збяруцца за святочным сталом напярэдадні аднаго з самых чаканых і важных святаў года – Божага Нараджэння. Мы называем калядную вячэру таксама куццёю – па аналогіі з аднайменнай крупяной кашай, якая абавязкова павінна быць у вігілійны вечар. Многія пагодзяцца, што Божае Нараджэнне – гэта сямейнае свята, напоўненае цудамі, падарункамі, усмешкамі і радаснымі віншаваннямі. Яго аднолькава любяць і дзеці, і дарослыя, асабліва, калі ўсе разам сустракаюцца ў роднай бацькоўскай хаце. Заўважана і тое, што дарослыя з настальгіяй і трапяткімі пачуццямі ўспамінаюць сваё дзяцінства – той час, калі з бацькамі і дзядулямі збіраліся за адным святочным сталом ў цудоўную ноч, дзяліліся аплаткай, прасілі прабачэння і складалі святочныя пажаданні адзін аднаму.
У БОЛЬШАСЦІ каталіцкіх сем’яў Іўеўшчыны Божае Нараджэнне святкуюць аднолькава. Каб даведацца, якія традыцыі святкавання існуюць ў іншых мясцінах, мы звярнуліся да святара – вікарыя парафіі святых апосталаў Пятра і Паўла ў Іўі ксяндза Андрэя Каўшука.
Кс. Андрэй паходзіць са Свіслачы, таму было вельмі цікава даведацца, якімі былі Каляды ў розныя моманты яго жыцця.
- Успомніце, калі ласка, як Вы святкавалі Божае Нараджэнне ў дзяцінстве?
- Свята Божага Нараджэння – вельмі цёплае і сямейнае. Парадак святкавання быў даволі стандартны. З першай зоркай усёй вялікай сям’ёю мы збіраліся за сталом. Да гэтага ўпрыгожвалі ёлку, маці з сёстрамі гатавалі куццю. Дарэчы, на стале абавязкова было 12 страў і свабоднае месца для нечаканага госця. Перад тым, як сям’я садзілася за стол, бацька чытаў урывак з Евангелля, затым была супольная вячэра. Заканчвалася куцця спевам калядак. Пасля мы сям’ёй ішлі на Пастэрку, а калі вярталіся дадому, пад ёлкай нас абавязкова чакалі падарункі.
- Вядома, што перад тым, як паступіць у духоўную семінарыю, Вы прайшлі тэрміновую службу. Як праходзіла святкаванне Божага Нараджэння там?
- Падчас тэрміновай службы свята давялося адзначыць у вайскавой часці. Разам з саслужыўцамі-католікамі мы дзяліліся аплаткай, якую мне прыслалі бацькі разам з віншаваннямі па пошце. Таксама нас павіншавалі і камандзіры.
- Семінарыя: Вы сустрэлі там не адно свята…
- Праграма святкавання ў семінарыі даволі насычаная. Дзяленне аплаткам праводзілася за некалі дзён да свята, запрашаліся бацькі клерыкаў, выхавацелі, святары і біскупы. Пасля арганізоўвалася святочная праграма. Яе рыхтавалі семінарысты першага і трэцяга курсаў, былі супольныя забавы і спевы калядных песен. Пасля чаго ўсе навучэнцы раз’яджаліся па сваіх дамах і святкавалі Божае Нараджэнне ў сваіх сем’ях.
- Далей Вы прынялі сакрамэнт святарства і працавалі ў Гродне.
- У катэдральнай парафіі святога Францішка Ксаверыя на супольнае дзяленне аплаткам збіраліся не толькі святары, але законныя сёстры і людзі, якія дапамагаюць падтрымліваць святыню ў парадку. Мясцовая моладзь сустракалася, спявала калядные песні, дзялілася аплаткам і абменьвалася пажаданнямі. Дарэчы, паміж дзяленнем аплаткам і Пастэркай я яшчэ паспяваў з’ездзіць дадому на куццю, каб разам з роднымі раздзяліць радасць Божага Нараджэння.
- Як плануеце правесці свята сёлета?
- Думаю, што ўсё пройдзе, як і павінна: спачатку наведаю сваіх бацькоў, а затым вярнуся ў Іўе на Пастэрку. Вечарам суботы таксама правядзём сустрэчу з моладзю, каб падзяліцца аплаткам і павіншаваць адзін аднаго. Таму нашу моладзь шчыра запрашаю на вячэрнюю Святую Імшу, пасля якой мы разам правядзём святочны час.
- Якія тры словы аса-цыіруюцца ў Вас з Калядамі?
- Цуд. Свята. Атмасфера.
- Што хацелі б пажадаць чытачам напярэдадні свята?
- Жадаю ўсім вам непаўторнай цеплыні сямейнай атмасферы калядных святаў. Няхай нованароджаны Збавіцель свету напоўніць кожны дом і кожнае сэрца верай, надзеяй і любоўю.
Жадаю моцнага духоўнага і фізічнага здароўя, Божай апекі ва ўсіх справах, спакойных, благаслаўлёных калядных святаў і шчаслівага Новага года!
Хотите читать актуальные новости Ивья и Ивьевского района первыми? Подписывайтесь на наш Телеграм-канал по ссылке https://t.me/ivyenews
Раман ЯРМОШ.
Фота Станіслава ЗЯНКЕВІЧА.
